Lược trích của TS. Đặng Tú

Uttar Pradesh là một bang thuộc miền Trung, Bắc và Bắc Trung bộ Ấn Độ, với dân số hơn 200 triệu dân, bang đông dân nhất Ấn Độ. Agra là một thành phố trên bờ sông Yamuna, ở phía Bắc bang Uttar Pradesh, Ấn Độ. Nằm cách 378km về phía Tây của thành phố thủ phủ bang Lucknow, cách thủ đô quốc gia New Delhi 206 km về phía Nam. Đây là thành phố đông dân nhất tại bang Uttar Pradesh. Agra là một địa điểm du lịch nổi tiếng vì có nhiều tòa nhà thời Mughal, trong đó nổi bật nhất là Lăng Taj Mahal. 

Lăng Taj Mahal nằm bên hữu ngạn sông Yamuna, trong một khu vườn Mughal rộng lớn với khoảng 17 ha. Công trình được xây dựng bởi Hoàng đế Mughal vĩ đại Shah Jahan để tưởng nhớ người vợ Mumtaz Mahal (27/4/1593 – 17/6/1631).

Ảnh: Tranh vẽ Hoàng đế Mughal vĩ đại Shah Jahan và Hoàng hậu Mumtaz Mahal.

Việc xây dựng bắt đầu từ năm 1632 và hoàn thành vào năm 1648. Ngoài Lăng, tại đây còn có các công trình khác như: cổng, nhà thờ Hồi giáo, nhà khách, sân vườn… Công trình được xây dựng bằng đá cẩm thạch màu trắng. Để xây dựng đền, thợ xây, thợ cắt đá, thợ khảm, thợ chạm khắc, họa sĩ, nhà thư pháp, thợ xây mái vòm và các nghệ nhân khác đã được trưng dụng từ toàn bộ đế chế Mughal, vùng Trung Á và Iran.

Lăng Taj Mahal được coi là thành tựu kiến ​​trúc vĩ đại nhất trong toàn bộ kiến ​​trúc Hồi giáo Ấn Độ, được cho là hình mẫu của thời đại Mughal với phong cách tổng hợp từ kiến trúc Ba Tư, Hindu và Hồi giáo; là công trình có vẻ đẹp kiến trúc kỳ ảo, kết quả của sự kết hợp hài hòa giữa các khối đặc và rỗng, lồi và lõm tạo ra sự tương phản giữa ánh sáng và bóng tối, thay đổi theo thời gian trong ngày, đặc biệt là vào những đêm trăng sáng; là sự kết hợp giữa các yếu tố thế tục và tôn giáo…

Ảnh: Lăng Taj Mahal, tại thành phố Agra, bang Uttar Pradesh, Ấn Độ.

Di sản Lăng Taj Mahal, tại thành phố Agra, bang Uttar Pradesh, Ấn Độ hiện vẫn duy trì được sự nguyên vẹn từ tổng thể chung đến các công trình trong quần thể, được coi là viên ngọc của nghệ thuật Hồi giáo Ấn Độ, một trong những kỳ quan kiến trúc của thế giới, mỗi năm thu hút khoảng hàng triệu du khách.

Ảnh: Quần thể Lăng Taj Mahal nhìn từ phía sông Yamuna.

Lăng Taj Mahal, tại quận Agra, bang Uttar Pradesh, Ấn Độ được UNESCO tôn vinh là Di sản văn hóa (năm 1983). Nhà thơ, triết gia Ấn Độ giải thưởng Nobel Văn học năm 1913, Rabindranath Tagore (6/5/1861 – 7/8/1941) đã mô tả Taj Mahal như là “một giọt nước mắt trên khuôn mặt vĩnh hằng”.